Vlaams Wetenschappelijk Referentiecentrum voor Welzijn van Landbouwhuisdieren opgericht
7 juli 2025
De Vlaamse overheidsdienst Dierenwelzijn Vlaanderen en het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO) gaan structureel samenwerken om de wetenschappelijke kennis rond het welzijn van landbouwdieren verder op te bouwen én te verspreiden. Dat gebeurt via het sinds 1 januari 2025 opgerichte Wetenschappelijk Referentiecentrum voor Welzijn van Landbouwhuisdieren, kortweg RefWel. Zopas is de RefWel – website online gegaan. De missie van RefWel is te voorzien in actuele wetenschappelijke informatie en data over het welzijn van landbouwdieren, en om specifieke opleidingen te geven aan diverse actoren in de veehouderij.
Doel
Een wetenschapsgedreven beleid, beter opgeleide professionals en actuele data over het welzijn van de Vlaamse veestapel zijn goed voor zowel sector, dier, als maatschappij. Daartoe slaan Dierenwelzijn Vlaanderen (departement Omgeving) en het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO) de handen in elkaar, via het nieuwe Wetenschappelijk Referentiecentrum Dierenwelzijn van Landbouwhuisdieren, afgekort ‘RefWel’. Vanaf 7 juli 2025 is de website https://refwel.ilvo.be online.
Opdrachten
Een eerste opdracht van RefWel is het monitoren van het welzijn van landbouwhuisdieren. Op die manier kan op objectieve wijze data worden verzameld om de huidige welzijnssituatie van de Vlaamse veestapel in kaart te brengen. Deze gegevens kunnen in de toekomst gebruikt worden om statistieken op te maken en evoluties in dierenwelzijn op te volgen. De data kunnen ook de basis vormen voor verder wetenschappelijk onderzoek.
Anneleen Watteyn, senior onderzoeker landbouwdierenwelzijn (ILVO): "De eerste gezamenlijke projecten richten zich op het welzijn van leghennen en op de ontwikkeling van methodes om ook het welzijn van varkens, vleesvee en vleeskippen beter te kunnen opvolgen."
Een tweede belangrijke opdracht is kennisdeling. RefWel gaat opleidingen voor professionals in de veehouderij ontwikkelen en ervoor zorgen dat de nodige praktische informatie rond dierenwelzijnspraktijken toegankelijk worden.
Charlotte Vanden Hole, coördinator RefWel: “ILVO stelt zijn uitgebreide wetenschappelijke kennis ter beschikking om de hele sector te ondersteunen. Een voorbeeld is dat onder andere dierenartsen en slachthuismedewerkers bijgeschoold worden in het herkennen van voetzoolletsels bij vleeskippen en kalkoenen. Dat is een belangrijke indicator voor dierenwelzijn in de pluimveesector.”
Ook worden er workshops per diercategorie aangeboden, waarop veehouders, transporteurs en andere professionals uit de veehouderij kunnen intekenen
Monitoring
In een eerste fase zal RefWel focussen op de drie grootste diercategorieën in Vlaanderen: pluimvee, rundvee en varken. Binnen elk van deze diercategorieën wordt gewerkt aan monitoringstrategieën en kennisdeling op maat van de praktijk. De ambitie leeft om op termijn uit te breiden naar andere soorten landbouwhuisdieren, zodat het een breed gedragen kennisplatform wordt dat het Vlaamse dierenwelzijnsbeleid voor landbouwdieren structureel versterkt. Via contact en kennisuitwisseling met andere (Europese) referentiecentra blijft het RefWel-team ook op de hoogte van internationale evoluties.
Website en coördinator
RefWel is fysiek gevestigd binnen ILVO, in Melle-Merelbeke. De coördinator is dr. Charlotte Vanden Hole, master in de Biologie (Ugent) en gedoctoreerd in de Diergeneeskundige Wetenschappen (UA).
De zopas gelanceerde website biedt actuele en praktische informatie over wetgeving, monitoring, opleidingen en goede praktijken. Naast informatie via de website plant RefWel ook om regelmatig artikels over relevante thema’s naar de vakpers te sturen.