Zaaidrone, wiedende robot en leergierige landbouwers op 5de demodag agro-ecologie

Het enige proefplatform in Vlaanderen waar op grote schaal met agro-ecologie wordt geëxperimenteerd, houdt deze week zijn vijfde jaarlijkse demodag. Honderden landbouwers en geïnteresseerden zakken af naar Hansbeke bij Deinze om de demo’s met zaaidrone, robot, bodemsparende machines, nieuwe teelten en zaaitechnieken van de onderzoekers van het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO) bij te wonen. De interesse voor deze vorm van natuur-inclusieve landbouw bij landbouwers groeit.

Primeur: zaaidrone

Elke zomer vindt op het Proefplatform Agro-ecologie Hansbeke een demodag plaats waar de resultaten van de proeven en de opbrengst van de gewassen toegelicht worden aan landbouwers, adviseurs en beleidsmakers. Tegelijk worden innovatieve technieken en machines gedemonstreerd. Dit jaar staat een primeur voor Vlaanderen op het programma: een drone zal winterrogge inzaaien. De demonstratie is enkel mogelijk door een samenwerking met Agriflight, dat als eerste bedrijf in Vlaanderen toelating kreeg om met drones te zaaien en bemesten.

Jonathan Van Beek, onderzoeker ILVO: “Door met een drone te zaaien, verminderen we de druk op de bodem en verkleinen we de periode dat percelen braak blijven liggen. Dit zorgt voor een onkruidremming en een vroege kieming, zonder verstoring van de bodem.”

Stroken van veldboon, erwt, rode nierboon en granen

Nog opvallend op het programma dit jaar is een proef met peulvruchten en granen in strokenteelt. Veldboon, erwt en rode nierboon werden in smalle stroken gezaaid naast durumtarwe (voor pasta), baktarwe en brouwgerst (voor bier). ILVO onderzoekt het effect van deze gewassenrijkdom op de verspreiding en aanwezigheid van ziekten en plagen in het perceel. Ook het effect van een teeltrotatie peulvruchten-voor-granen op de stikstofbeschikbaarheid in het perceel wordt gemonitord.

Inge Speeckaert, onderzoeker ILVO: “Voor conclusies is het tijdens dit tweede proefjaar nog te vroeg, maar we zien wel dat strokenteelt heel wat te bieden heeft. De aanwezigheid van de bloeiende peulvruchten lokt bijvoorbeeld meer bestuivers naar het perceel, terwijl natuurlijke vijanden van onder andere de bonenluis hun thuis vinden in de granen.”

Oude bakgranen

Ook de proef met mengteelt maïs-klimboon kan op interesse rekenen, net als de percelen boekweit, de mengteelt gras-klaver met kruiden en de oude bakgranen die bioteler Felix de Bousies, eigenaar van het domein, met succes teelt. Voor de afzet van zijn bakganen werkt de landbouwer samen met lokale bakkers en molenaars in een principe van gedeeld risico. Hij krijgt voor zijn granen een prijs per hectare in plaats van per ton en kan daardoor inzetten op kwaliteit in plaats van kwantiteit. Hij gebruikt bovendien geen (kunst)mest en gewasbescherming, wat hem kosten bespaart. Het resultaat is dat hij netto meer aan zijn granen overhoudt en tegelijk werkt aan zijn bodemvruchtbaarheid.

Het Living Lab Agro-ecologie en Biologische landbouw van ILVO bracht net een nieuwe brochure uit over samenwerking in eerlijke voedselketens.

Wiedende robot en boerderijcompostering

Een belangrijk principe in agro-ecologie is het bodemleven stimuleren door veel variatie te brengen in de gewassen maar ook door de bodem minder te bewerken en zo weinig mogelijk chemie te gebruiken. Daarom gaat op de demodag traditioneel veel aandacht naar machines die alternatieven bieden voor ploegen en spuiten. Dit jaar wordt o.a. een robot gedemonstreerd die volledig autonoom onkruid wiedt en een bijzondere eg die grasland zeer oppervlakkig scheurt.

Nog een vaste waarde op de demodag zijn sessies over boerderijcompostering. Daarbij wordt samengewerkt met andere bedrijven en natuurbeheerders voor het verwerken van gewasresten, snoeihout en maaisel, maar ook stalmest. ILVO-expert Koen Willekens koppelt daar dit jaar een lezing (20’) aan over bemesting in het algemeen. Andere lezingen gaan over agroforestry (combinatie gewassen of vee met bomen), rendabel boekweit telen en samenwerking in lokale ketens.

Beleidsadvies met 16 aanbevelingen

ILVO formuleert 16 aanbevelingen voor Vlaamse beleidsmakers om agro-ecologie te ondersteunen. De aanbevelingen komen uit recent wetenschappelijk socio-economisch onderzoek en zijn gebundeld in een nieuwe publicatie ‘Kansen en hindernissen voor agro-ecologie in het Vlaamse voedselsysteem’. Inzetten op lerende netwerken en gespecialiseerde advies-verlening is één van de aanbevelingen. Het succes van de jaarlijkse demodag in Hansbeke bevestigt die behoefte.

Proefplatform bestaat 5 jaar

Vijf jaar geleden richtte ILVO samen met biolandbouwer Felix de Bousies en consulent Alain Peeters het 50 ha tellende Proefplatform Agro-ecologie Hansbeke op, het eerste en enige van deze omvang in Vlaanderen. ILVO adviseert Felix de Bousies in zijn teeltkeuzes en monitort tegelijk de impact op de bodemgezondheid. Er vinden jaarlijks wetenschappelijke veldproeven plaats en demo’s rond boerderijcompostering.

Meer info

Over het proefplatform: www.ppaehansbeke.be

Over agro-ecologie: ilvo.vlaanderen.be/nl/dossiers/agro-ecologie

Over de demodag op 4 juli: www.ilvo.vlaanderen.be/agro-ecologie